|
Wurm boerdery is regtig een van die
maklikste dinge om van die grond
af te kry. Indien jy dit op klein skaal aanpak, let op die volgende
feite:
- Jy sien nie resultate binne 2 weke nie!
- Jy gaan nie geld maak hieruit as jy dit op klein skaal doen
nie. Dus is dit 'n stokperdjie, tensy jy baie spasie het om hierdie
wel in 'n volskaalse boerdery te omskep.
- Hierdie erdwurms is NIE die ou vales wat in ons tuine is nie
– dit is rooi wurms wat vinniger werk om voedsel af te breek en grond
'gesond' te maak. Moenie jou tuin erdwurms gaan vang en op hok sit
nie – hulle sal dit nie maak nie!
- My blog adres verskyn aan die onderkant van hierdie artikel,
asook my epos adres. Alles waaroor ek hier skryf, is te vinde op die
blog, verskaffers ingesluit. Besoek dit asseblief, en vra as jy meer
wil weet.
Om gratis 'tuisterapie' te ervaar, begin jou wurmboerdery as volg:
- Koop 2 bins. Dit moet swart wees. Plastiek bins met
deksels is te kry by hardeware winkels, plastiek winkels, of Game en
Pick 'n Pay. 'n Foto op my blog sal die leser presies laat weet
waarvan ek praat. As jy egter nie 'n internet toegang het nie, die
bin is 47cm x 42cm x 28cm en die deksel kliek bo-op vas. Swart, omdat
dit donker onder die grond is. 'n Deurskynende of wit bin sal die
proses binne die bin belemmer.
- Wormeries adverteer bins en wurms, wat wonderlik is as jy
nie 'n vaardige persoon is nie. Dan kan jy die ekstra geld betaal, en
die volledige sisteem kry. Kry Wormeries se adresse op my blog. Moet
egter nie gefnuik of verwar word deur die kraan wat die sisteem bevat
nie – ek dink met 10 bins op mekaar gestapel sal jy dalk meer vog
uittap, maar dit is regtig overkill, soos die ingilsman sal sę. Twee
bins vir 'n wegspring, is meer as genoeg.
- In een bin boor jy die kleinste gaatjies wat jy kan – al op
die bodem langs, so 2-3cm uitmekaar. Pas die twee bins in mekaar, en
daar waar die boonste bin 'n gedeelte het wat nie toegemaak word deur
die onderste bin nie, boor jy gaatjies vir lugbeweging deur jou wurm
vesting (dis steeds dieselfde bin met die gaatjies in die vloer wat
nou kant gaatjies kry!)
- Wenk: boor die gaatjies op die bodem, van binne die bin,
sodat die boorpuntjie aan die onderkat na buite uit die bin uitkom.
Indien jy dit van buite op die bodem na binne boor, vorm dit 'n riffie
aan die binnekant van die bin, rondom die gaatjie, wat verhoed dat die
vloeistof sal uitloop in die 'vang bin'. Jy kan wel die ventilasie
gate teen die kante van buite boor, veral met die onderste bin as gids
vir waar die gate moet kom.
- Sit twee velle koerantpapier op die bodem van jou wurm bin
(die een met die gaatjies in). Die onderste bin is om mettertyd die
'wurm tee' in op te vang. Ook wurms wat 'ontsnap'deur 'n geboorde
gaatjie (dis hoekom die gaatjies so klein moontlik moet wees), beland
gewoonlik in die onderste bin, en kan dan weekliks gered, en
teruggegooi word.
- As jy 'n papershredder tot jou beskikking het, shred
koerantpapier. Anders moet jy dit in lang, dun repe opskeur. Hoe
dunner die repe, hoe gouer werk die wurms hulle weg daardeur.
- Week die koerante in water, druk die water uit, maak die
koerant bollings los van mekaar, en gooi in die bin. Maak die bin so
byna 'n kwart vol koerant skeursels. Die koerant moet altyd klam bly
– maar moenie dink jy het nodig om dit te doen nie, die kondensasie en
evaporasie en wurm aktiwiteite, sorg dat die inhoud altyd lekker koel
en klam is.
- Neem 'n paar hande klam grond, en sprinkel dit bo-oor die
koerantpapier. Potting soil is die veiligste, aangesien dit skoon is
van spuitmiddels, slakpille ens. Hou dit in gedagte as jy 'n hand vol
in die tuin neem – het jy onlangs gif gespuit of slakpille gegooi???
- Wurms is gek oor teesakkies. Koffie moer vind ek persoonlik
te sterk, daarom hou ek by teesakkies. Rooibostee se blare en
stokkies maak heerlike speelplek. Hou die sakkies na elke tee sessie
eenkant, en as jy 'n handvol het, spoel dit onder die kraan uit
(verwyder enige melk wat saamgekom het uit die koppie) en begrawe dit
so effe in die koerant laag. Die wurms baljaar daar, en jy sal sommer
eiers ook vind na 'n tyd.
- Bins moenie in direkte sonlig staan nie – die wurms is nie
saunas gewoond nie. My een bin staan binne die huis, sonder 'n reuk
van 'n soort! Jy kan jou bin selfs in die garage sit, en een maal 'n
week gaan loer of alles reg is. Wees versigtig vir insekdoders naby
die bin – die ventilasie gaatjies laat nie net lug in nie!
- PASOP vir kos. Die beste is om groentes in die mikrogolf
gaar te maak, en dit heeltemal te laat afkoel voor jy dit in die
middel van jou wurm bin begrawe. Die gaarmaak proses raak ontslae van
enige larwes wat dalk in die groente of vrugte mag skuil. Ek gee my
wurms tans so een maal in twee tot drie weke 'n lekker butternut wat
in skywe gesny is, en in die mikro gaar gestoom is. Te veel kos in
die somer veroorsaak 'n gistingsproses en 'n stank wat vlieë lok. Op
die blog is 'n lys van voedsel wat hulle kan verwerk, en voedsel wat
gladnie naby die bin moet kom nie. Indien jy jou eie vrugte of
groentesap maak, kan jy altyd die pulp wat geskei word van die sap, in
die bin gooi. Pasop egter vir sitrus, aangesien die olie in die vel,
te skerp is vir die wurms se voorkeur.
- Kyk hoe vinnig hulle die groente verwerk, en voer hulle
daarvolgens. Wurms eet ongeveer hulle liggaamsgewig in kos elke dag.
Klein wurms sal lyk of hulle peusel, maar sodra hulle groot is, sal jy
meer gereeld kan voer. Voer hulle eerder een skyfie gaar butternut,
in die middel van die bin, in die middel van die koerantpapier
begrawe, vir 'n hele 30 dae as jy hulle die eerste keer kry, as wat
jou wurms die kante uit vlug en jy hande in die hare sit en wonder wat
aangaan. Hulle het regtig tyd nodig om aan te pas by hulle nuwe
omgewing, en eet is nie prioriteit nie.
- Een maal 'n maand gaan ek met skoon hande in en werk die
dinge effe deurmekaar. Net sodat die verwerkte inhoud nie kompakteer
nie. Dit is ongelooflik hoeveel wurm eiers, babatjies en reuse wurms
te vind is in die bin na 'n tyd.
- Vat versigtig aan die wurms, moenie bang wees nie, die
laaste ou wat opgevreet is deur 'n erdwurm, se Hollywood fliek het nie
eens die silwerdoek gemaak nie – dit is sommer reguit video rak toe!
Gril bietjie, haal asem, en vat aan jou diere. Touch Therapy in
Progress…
- 'Wurm tee' verskyn nie oornag nie. Dit word stelselmatig
bodem toe gestuur met die ontbinding en verwerking van die bin inhoud
en uitskeidings van die wurms. Ook die nutriënte van die groente en
vrugte wat in die bin lę en kompos word, se sappe kom uiteindelik in
jou onderste bin te lande. My eerste voggies het eers na 3 maande
geland! Moenie ongeduldig raak nie.
- Soos die wurms die beddegoed deurmekaar woel en laat
opbreek, kan jy nog koerant en bietjies grond byvoeg om die organiese
proses gelukkig te hou en die wurms werk te gee.
- Hulle klouter soms teen die kante uit – ek tel hulle
versigtig met 'n tandestokkie op en gooi hulle terug op die beddegoed.
Een maal 'n week kyk ek vir verdwaaldes in die onderste bin. Ek sorg
dat daar so 'n repie koerant in die 'vang bin' is indien 'n wurm
wanderlust gekry het, en tydverdryf soek. Te veel wurms teen die
kante dui op 'n wanbalans – op die blog is daar 'n skrywe hieroor.
Maar moenie met landbou kalk lol nie, ek het eenvoudig eierdoppe so
fyn moontlik gemaak, en oor die koerante gestrooi. Gevolg deur
bietjies heuning om hulle rustiger te maak, en die probleem was binne
twee dae uitsorteer! Ja, dit is interessant en mens kan lag vir die
rate, maar as dit werk, werk dit!
- Ek stuur elke keer wanneer ek iets in 'n pot vestig of
ontkiem, 'n wurm of 5 'met vakansie'. Hulle kry die geleentheid om
buite die bin hulle taak te verrig, en wanneer die plant klaar gedra
of geblom het, of uitgeplant word, is dit terug bin toe met die wurms
(en enige nuwelinge) wanneer die grond uit die houers geskud word.
- 'Wurm tee' is geweldig ryk aan voedingstowwe. Gooi die
vloeistof uit die onderste bin, en voeg water by. 2 Dele water,
teenoor een deel wurm tee. Maak jou huisplante of troetelplante
daarmee nat. Die resultate is duidelik sigbaar na 'n ruk.
- Sodra jy 'n volwaardige wurm boer is, en te veel wurms het,
begin dit verkoop. Adverteer gratis op my blog, of gee vir jou
buurman 'n paar. Jy kan besluit om 'n handvol wurms te laat aangaan
met die bin, hulle eenkant sit, en die bin inhoud met potting soil te
meng vir potplant grond. Dan het jy wurms en voedingsryke plantgrond
in een. Jy kan ook wurms op jou grasperk of in jou beddings loslaat –
hoop net die die voëls los hulle uit.
- Neem nuwe koerante, sit die handvol wurms terug, en begin
die proses van voor-af. Baie mense stapel bins op mekaar en laat die
wurms deurkruip. Ek sien nie die nut daarvan nie. Daarvoor het ek
hande wat vinniger is as 'n wurm se pas.
- Ek het my bin inhoud halveer deur wurms in 'n deurgesnyde
wynvat te los, gevul met grond. Ek praat egter nog glad nie uit oor
hierdie eksperiment nie, aangesien dit minder as 'n maand terug gedoen
is, en ek nognie begin grawe het om te sien wat gebeur het nie. Hulle
kry wel ook hulle pampoen…
- Jy kan egter meer bins aanskaf, en jou plaas verdeel. Die
opsies is legio. Dit is nie 'n hond of kat wat elke dag aandag nodig
het nie. Jy kan met vakansie gaan, solank daar 'n gaar butternut in
die middel van die bin begrawe is.
- Hierdie boerdery is effe duur om van die grond af te kry as
jy jou sente omdraai. Die bins kan net onder R100 elk wees, en ek het
30c per wurm betaal. My bestelling was 1 000 wurms, aangesien ek nie
wou wag totdat hulle volwasse word en aanteel nie, ek wou sommer wurms
sien as ek die deksel lig. Dit werk nie so nie, hulle skuil onder die
koerante, maar deesdae as ek grawe, is dit 'n fees vir die organiese
oog! Ek het rondgesoek en baie eposse en oproepe gemaak voordat ek
wurms gevind het. Dit is deels hoekom ek die blog begin het – nou kan
jy jou vrae en verskaffers op een adres opspoor. Van hulle stuur ook
wurms per koerier!
- Gaan kuier op my blog www.vermiculture.wordpress.com
Hierop is prente, metodes, vrae en antwoorde, verskaffer adresse, en
sketse.
- Dit is 'n blogwerf waarop mense kommentaar en vrae kan
plaas, en kundiges sal dit mettertyd antwoord. Leke en Meesters het
die geleentheid om mekaar in te lig oor 'n baie belangrike aspek van
ons aarde – hoe meer organies ons begin om ons eie agterplase te
bedryf, hoe beter vir onsself, en die omgewing. Niemand behalwe ons
self sal verantwoordelikheid aanvaar nie – ons hoef net rondom ons te
kyk na die agteruitgang en verval om te besef dat die omgewing en die
natuur op die agtergrond geskuif is en nie sommer weer prioriteit
status onder die leierskap sal bereik nie.
- Oom Peter wou by my weet hoekom mens sou geld uitgee vir
iets wat jou nie geld in die sak sal bring op klein skaal nie.
Eenvoudig vir 'n natuurmens om die antwoord daarin te sien, maar ek
brei uit: hierdie is jou kans om in jou eie agterplaas, 'n organiese
manupilerende houding in te neem, en volgens die kenners (ook die
Mount Nelson Hotel wat al hulle verwerkbare produkte aan derduisende
erdwurms voer) produseer jy sterker, gesonder plante, wat groter,
gesonder en meer geurige vrugte of groente sal lewer. Ek is te kort
in die stokperdjie om dit te onderskryf, maar op die lange duur gaan
dit jou absoluut NIKS kos om te onderhou nie, en as jy al jou skille
en ou groentes vir die wurms kan gee, gaan dit nie vuilgoedblik toe
nie, maar hersirkuleer jy soos 'n pro! Die blote satisfaksie daaraan
verbonde, behoort genoeg rede te wees om jou eerste wurms aan te skaf.
- Vrae oor wurmboerdery kan op die blog geplaas word, of direk
aan my by wormforum@gmail.com
-Adri M van Zyl
|
|